این نوشتار نمونه فصل دوم پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی با عنوان مبانی نظری و پیشینه تحقیق هویت مذهبی و اعتقادی می باشد که در ابتدا مبانی نظری هویت مذهبی و اعتقادی تشریح می شود و در ادامه پیشینه تحقیق هویت مذهبی و اعتقادی در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می گیرد.

 

 

 

رشد سیستم های ارزشی و اخلاقی نوجوان را مجوز ورود به عرصه بزرگسالی دانسته اند برای کسب این بخش از هویت ، نوجوان باید قادر باشد تا سیستمهای ارزشی مختلف را بررسی و ارزیابی کند هر چند در وی تضادی بین ارزشهای والدین و ارزشهای مذهبی مورد قبول وی بیشتر شبیه والدین خواهد بود تا اینکه با آن مغایر باشد با تطبیق ارزشهای مذهبی متفاوت نوجوان سیستم های مذهبی خود را پی ریزی می کند اما کمتر اتفاق می افتد که در آخر نوجوانی ، سیستم ارزشی کاملا متفاوتی را به جای سیستم ارزشی اوایل نوجوانی اش جایگزین کند . مانند سایر بخش های هویت شکل گیری مذهبی نیز مختص دوره ی نوجوانی نیست و در سرتاسر عمر انسان ، رشد تحول و شکل می گیرد .( ویلیام جیمز  و استانلی مال  1957 اینگر سول  ،1982،همان) 

 

 

 

هر چند نوجوان و جوان به داشتن عقیده مذهبی که در واقع نیاز او را به روشن شدن موضع اش نسبت به مذهب و جهان به طور کلی نشان می دهد گاه افراط و تفریط هایی در این گرایشات وی صورت می گیرد فشارهای وارد بر نوجوان یا جوانان برای دینداری افراطی یا بی دینی معمولا از سوی دوستان اعمال می شود این فشارها برای همرنگی نوجوان باعث می شود والدین از اینکه فرزندانشان دیگر علاقه ای به مذهب ندارد نگران شوند در حالی که این امر نشان دهنده ترس او از مسخره شدن از طرف دوستان است نوجوان یا جوانان برای یافتن یک سیستم ارزشی صحیح و یکپارچه و روشن شدن اعتقادات مذهبی اش به هدایت و راهنمایی مناسب والدین و بزرگسالان و همچنین محیط مساعد دارد . اما این راهنمایی نباید در جهت اعمال فشار و برای پذیرفتن اعتقادات ما از سوی نوجوان باشد در هر حال همان گونه که مذهب در نحوه ، زندگی افراد جامعه موثر واقع می شود و سیستم فردی و مسئولیت جمعی و استاندارهای رفتاری و اخلاقی جامعه را تعیین می کند اختلال در کسب این هویت فرد را با فقدان یا نقصان این منابع ارزشمند رو به رو می سازد . ( سوری 1961 ،اینگرسول 1982 ) 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب
تعریف نظری هویت مذهبی و اعتقادی
تعریف عملیاتی هویت مذهبی و اعتقادی
فصل دوم پایان نامه چارچوب نظری و پیشینه پژوهش هویت مذهبی و اعتقادی
مقدمه 11 
اهميت شناسايي هويت 11 
تعاريف هويت 12 
سبكهاي هويت 14 
ابعاد هويت 15 
انواع هويت 16 
عوامل موثر در شكل گيري هويت 34 
1 ـ 1 رشد شناختي 34 
1 ـ 2 نهاد خانواده 35 
1 ـ 3 نهاد آموزشي 38 
1 ـ 4 رفتار نوجوانان 40 
1 ـ 5 گروه همسالان 42 
1 ـ 6 عوامل اجتماعي فرهنگي 44 
1 ـ 7 تربيت تولد و فاصله سني فرزندان در خانواده 46 
1 ـ 8 تاثير رسانه ها بر شكل گيري هويت  47 
جهاني شدن رسانه ها   49 
مراحل شكل گيري هويت 50 
بنيان هاي هويتي 50
نظريه رشد رواني اجتماعي اريكسون 52
مرحله 1 ـ رشد رواني ـ اجتماعي اقتصاد در برابر بي اعتمادي 52 
مرحله 2 ـ رشد رواني ـ اجتماعي : خودگرايي و اتكا به نفس در برابر شرم و شك 52
مرحله 3 رشد رواني ـ اجتماعي ابتكار در برابر گناه 53 
مرحله 4 رشد رواني ـ اجتماعي : كوشايي در برابر حقارت 53 
مرحله 5 رشد رواني ـ اجتماعي : هويت دربرابر گم گشتگي 53 
مرحله 6 رشد رواني ـ اجتماعي : تعلق در برابر انزوا 54 
مرحله 7 : رشد رواني ـ اجتماعي : فعاليت در برابر ركود 54
مرحله 8 : رشد رواني ـ اجتماعي : يكپارچگي در برابرنااميدي 54 
ديدگاه لوونيگر 55 
روند هويت يابي در نوجواني و جواني 56
نظريه هاي هويت يابي 56
هويت يابي جوانان 57
وقفه هويت يابي 60
تعلق 60 
پراكندگي هويت 60 
انواع هويت يابي نوجوانان 61
بحران هويت 61 
پيشينه تاريخي 61 
شكل گيري احساس هويت 63 
تاثير بحران هويت بر جوانان 64 
هويت و جنسيت 66 
شكل گيري هويت و جنسيت 67 
دانشگاه و شكل گيري هويت دانشجويي 68 
تعريف اصلاحات 68 
هويت دانشگاه 68 
دانشجو 68 
هويت علمي دانشجو 69 
شكل گيري هويت دانشگاهي 69 
شكل گيري هويت و رشته هاي تحصيلي 70 
نقش دانشگاه در تربيت هويت جوانان 71 
سيما و محتواي دانشگاه 72
منزلت و قداست دانشگاه  73 
دانشگاه جايگاه آموزش و پژوهش 73 
نقش دانشگاه در حل بحرانهاي فرهنگي و اجتماعي 74 
ساختار دانشگاه 74 
هويت يابي در دانشگاه 76 
نظرياتي در مورد زمينه شكل گيري هويت و بحران هويت جوانان و نوجوانان76 
1 ـ  3 ـ 1 نظريه كورتينيز 76 
2 ـ 3 ـ 1 نظريه آدافر 77 
3 ـ 3 ـ 1 نظريه كوته 77 
4 ـ 3 ـ 1 نظريه استانلي هال 79 
5 ـ 3 ـ 1 نظريه اتورانك 79 
6 ـ 3 ـ 1 نظريه بلوزا 79 
7 ـ 3 ـ 1 نظريه والون 80 
8 ــ 3 ـ 1نظريه اشبرانگر 80 
9 ـ 3 ـ 1 نظريه مارسيا 80
10 ـ 3 ـ 1 نظريه اريكسون81 
مروري بر پيشينه تحقيق 82
هويت و ارزشها 92 
هويت و خلاقيت 93 
پژوهشهاي تازه 94 
نتيجه گيري 98 
مدل نظري تحقيق 99 

منابع